Inleiding
Begin 2020 waren er plannen om aandacht te besteden aan de boomplantdag. Het idee was om te bekijken of dit kon met een aanplant c.q. aanvulling van singels in Midwolde. In ons overleg met Landschapsbeheer Groningen kregen we te horen, dat er net een regeling startte met gratis aanleg van singels, inclusief afrastering. Besloten is om “als boomplant-actie ” bekendheid te geven aan deze regeling bij onze inwoners. Dit is o.a. gedaan door het organiseren van twee houtsingelfietstoertochten en publiciteit via de nieuwsbrief en de website.
Kort na de zomer kwamen er meerdere zorgsignalen bij de Dorpsvereniging over de houtsingels. Het betroffen vooral zorgen over de achteruitgang en mogelijke kap van houtsingels. We zijn ons toen meer gaan verdiepen in het wel en wee van de houtsingels, de organisaties die een rol spelen, de regelingen en met name de rol van de dorpsvereniging.
De rol van de Dorpsvereniging
We zijn ons als bestuur bewust dat we formeel niets te zeggen hebben over hoe omgegaan wordt met de houtsingels. Dat is aan de grondeigenaren, beheerders en de overheid.
Echter, we hebben wel gemeend als bestuur een stimulerende rol te hebben. In onze statuten staat namelijk het volgende als doelstelling: “……voorts stelt zij zich ten doel het specifieke karakter van het dorp met zijn omgeving te bewaren,”.
We hebben ons daarom wel verdiept in de houtsingels: de historie, het belang ervan, de nadelen, welke organisaties betrokken zijn en hoe de handhaving geregeld is. Met o.a. Landschapsbeheer Groningen, meerdere veehouders, de Gemeente, de Stichting Dijk-Weering Fonds, de houtgroep Midwolde en Stichting Milieubeheer Zuidelijk Westerkwartier hebben we gesproken.
Het belang van de houtsingels
De singels zijn kenmerkend voor ons landschap. Het belang voor de biodiversiteit is onomstreden. Hoe dichter en gevarieerder een houtwal, hoe groter het effect. Daarnaast is er een positief effect op de CO2-problematiek.
Houtsingels zijn geen positieve factor voor een efficiënte bedrijfsvoering van een veehouderij. Fosfaatrechten, maaien, opruimen van takken en het onderhoud van de singels zijn genoemde factoren. De subsidie weegt volgens veel veehouders onvoldoende op tegen de verminderde opbrengsten.
Kortom, het belang van de houtsingels is niet voor iedereen gelijk.
Regelgeving en handhaving
De houtsingels zijn de afgelopen decennia sterk verminderd in aantal/lengte en kwaliteit. De grootschaliger landbouw bracht dit met zich mee. Om in bepaalde gebieden singels te behouden is als regelgeving door de overheid o.a. de Houtsingelhoofdstructuur Zuidelijk Westerkwartier opgesteld. Daarin is vastgelegd welke regels voor welke houtsingels gelden. Zo zijn veel singels met name aan de zuidkant van de A7 sterk beschermd. Overigens heeft de Stichting Dijk-Weering Fonds ook in de pachtovereenkomsten opgenomen dat de houtsingels beschermd moeten worden.
Wat de handhaving betreft heeft de gemeente Westerkwartier aangegeven, dat zij gebeld kan worden bij vermoeden van een onrechtmatige kap.
Positieve ontwikkelingen
In ons overleg met de fam. Wiersma en de fam. Schaap bleek dat er plannen zijn om al hun bestaande singels aan zuidzijde van de A7 groot onderhoud te geven en te herstellen. Dat betekent dat noodzakelijke uitdunning plaatsvindt en herbeplant gaat worden. Dit allemaal door Landschapsbeheer Groningen en Collectief Groningen West en volgens de bestaande subsidieregeling. Het verdere onderhoud zal door de houtgroep van Midwolde gebeuren. Op het terrein van de fam. schaap is dit onderhoud al gestart. De plannen van de fam. Wiersma zijn nog niet helemaal definitief.
Namens het bestuur,
Anne Vogt